#dezeboerinhoudtvanhaarkoeien♥

Als ik ook weer eenmaal het ritme van bloggen te pakken heb, dan vliegen de onderwerpen me weer om de oren 🙂 Op 21 januari ging een onlinecampagne van LTO Nederland van start (#boerenhoudenvandieren) om maar weer eens aan de buitenwereld “te laten zien dat we in de veehouderij hart hebben voor onze dieren en als geen ander baat hebben bij een gezonde en goed verzorgde veestapel.” Voor ons als boeren is dat vanzelfsprekend, de anti-veehouderijlobby kijkt daar anders tegenaan – en er was later die week een landbouwdebat. Omdat ik online actief ben, veelvuldig foto’s en filmpjes van onze koeien plaats op Twitter, was het een kleine moeite om hieraan mee te doen.

We doen 24/7 ons best om voor onze koeien en jongvee te zorgen – preventieve gezondheidszorg, klauwverzorging, voederwinning, hygiëne, koesignalen. #gezondeentevredenkoeienblijeboerenboerin. #boerenhoudenvandieren pic.twitter.com/wXSKDgo4w4

— Hendrika (@boerinhendrika) January 21, 2019

"Ik knoei altijd met m'n eten, dat hoort niet hè! Ik weet het, maar vergeet het… . Sorry!" #boerenhoudenvandieren pic.twitter.com/wZdImh3Kaj

— Hendrika (@boerinhendrika) January 23, 2019

Check: voldoende voer, schoon drinkwater, ligplekken schoon en droog, #koesignalen naar afwijkend gedrag. Alles onder controle 🙂 Als de boer van huis is (vergadering), past deze boerin op de dieren, want ook #boerinnen houden van dieren! #boerenhoudenvandieren pic.twitter.com/C7xSsBAEEw

— Hendrika (@boerinhendrika) January 22, 2019

Gisteren kwam het vakblad Veeteelt uit, ik zat er even in te bladeren. Ik zag dat ze de laatste tweet hadden opgemerkt.Klopt hoor wat ik tweet. Als meneer de boer een vergadering heeft, pas ik op de koeien en doe de controlerondes door de stallen. Niet alleen boeren houden van dieren, ook #dezeboerinhoudtvanhaarkoeien♥ Ik bladerde verder in het vakblad. Krijg nou wat, zie ik meneer de boer op de vergadering (was een vergadering met lunch) waarover ik berichtte! 😀Nah, ja 😀

100.000 kg melk – nr 5

Ze is momenteel onze oudste koe, Kompas Olga 800. In april wordt ze 12 jaar.In oktober kalfde ze voor de 9e keer. Ze kreeg een vaarskalfje van een vleesstier. Dat we tegenwoordig onze melkkoeien vaak (= ca. 60%) insemineren met een vleesstier is te danken aan de fosfaatwetgeving. Deze wetgeving beperkt ons in het (aan)houden van vee. Alleen van koeien waar we zeker van weten dat we daar een vaarskalf van willen houden, insemineren we met een roodbonte fokstier, de rest gaat allemaal bij een vleesstier. Deze kalfjes – mannelijk en vrouwelijk – gaan na 14 dagen naar een mesterij.Kompas Olga 800 houdt helemaal niet van aandacht, het liefst houdt ze zich onzichtbaar in de stal.
In november bereikte ze het predicaat 100.000kg koe. Hiermee is ze de 5e koe op ons bedrijf die deze productie heeft gehaald. Het bijbehorende certificaat kregen we vorige maand en dat hangt in de keuken te pronken.We zijn stagebedrijf voor MBO-leerlingen veehouderij. Vorige maand moest onze erkenning daarvoor bij SBB worden verlengd.Er kwam iemand langs en zij zag de vijf certificaten en zei: “Kijk, als je het over duurzaamheid hebt!” Nu vind ik persoonlijk het woord duurzaam(heid) een nietszeggend woord, het wordt te pas en te onpas overal op geplakt. Maar dat we zuinig zijn op onze koeien en we ze zo goed mogelijk proberen te verzorgen, dat is wel waar. We staan met liefde 24/7 voor ze klaar!

Dikke buik – de ontknoping

De koe met de dikke buik, Kompas Olga 894, heeft gisteravond eindelijk gekalfd.Verrassing… . We verwachtten een tweeling, het werd een flink stiertje. De vader is een vleesstier – Belgisch witblauw.Gelukkig verliep het afkalven voorspoedig. Na zo’n zware dracht krijgt de moederkoe een aantal dagen extra verzorging. Ze blijft voorlopig op de kraamafdeling, ze moet eerst maar eens goed bijkomen.

Een vraag van Jetske was: “Is het niet belangrijk omdat van tevoren te bevestigen met een bijvoorbeeld een echo? Of denk ik nu teveel als zorg voor mensen?” We laten alle koeien en pinken scannen (echo) door de dierenarts (en soms door een inseminator die ervoor is opgeleid) op drachtigheid. Dat kan vanaf 30 dagen na inseminatie – een koe heeft een cyclus van 21 dagen. Ik weet niet of ze altijd letten op of kunnen zien dat het een meerling is. Ik hoorde net van meneer de boer dat er een tweeling onderweg is, dit is door de dierenarts gemeld bij het scannen.

Dikke buik

Twee dagen geleden was ze uitgerekend, onze Kompas Olga 894 – ze is ruim acht jaar oud. Ze is als een tonnetje zo rond. We verwachten dat ze een tweeling krijgt, alles wijst daarop.

https://twitter.com/boerinhendrika/status/1090573914307203072

Ze eet nauwelijks meer, er kan niets meer bij.Ik hoop voor haar dat het snel achter de rug is, want het is zwaar, twee kalveren in je buik.

“Dag Hendrika en meneer de boer!”

“Dag Hendrika en meneer de boer!“, zei gistermiddag een onverwachte bezoeker. Hè? Hé? Ho? Huh…? Ha wat leuk, bezoeker is een lezer van mijn weblog! 😀 Ik sta er nooit zo bij stil dat mijn weblog ook gelezen wordt. Ik ervaar het altijd als heel bijzonder als ik hoor dat iemand mijn schrijfsels leest, ik heb namelijk geen idee wie mijn lezers zijn. Bezoeker dacht, het is hier al een tijdje rustig op dit weblog, ik zal Hendrika eens voorzien van wat onderwerpen 😉 Ik ben tegenwoordig vooral actief op twitter, dat werkt voor mij iets sneller dan bloggen, maar niet iedereen ‘zit’ op twitter.

Voor meneer de boer melkveehouder werd, heeft hij in de veeverbetering gewerkt. Bezoeker ook, alleen voor een andere organisatie en af en toe kruisten hun wegen. Vrijwel alle veeverbeteringsorganisaties van ooit zijn gefuseerd in het huidige CRV. Bezoeker had een paar voor ons bijzondere documenten meegenomen, documenten uit de tijd dat mijn schoonvader melkveehouder en fanatiek stieren- en koeienfokker was – dat laatste vooral in die volgorde. Dit is een officieel certificaat van inschrijving in het stamboek van de ki-stier Bertus, geboren op 20 augustus 1965. 53 jaar geleden: wat een andere tijd was dat! De stieren en koeien hadden nog geen gele oormerken: hun vlekkenpatroon werd – als kalf – handmatig geschetst.Dit is eenzelfde certificaat van de door mijn schoonvader gefokte ki-stier Tilda’s Maurits 2 – geboren op 26 januari 1962.
Binnenin deze certificaten staat de complete afstamming van de stier – een groot formulier, bijna A2-formaat. Alles handmatig geschreven!Bezoeker had ook een ki-krantje meegenomen – een jubileumeditie – met daarin de geschiedenis van KI IJsselstreek 1951-1976. Daarin vond ik een foto van Tilda’s Maurits 2,en een dochtergroep van hem.Wat opvalt: de jubileumuitgave is gedrukt in zwart-wit, het rode vlekkenpatroon van alle dieren is ingekleurd. Dit allemaal is een stuk boerencultuur wat compleet is verdwenen. We leven in de landbouwsector van nu in zo’n andere tijd. Ook al heb ik bovenstaande tijd niet meegemaakt, ik werd er een beetje weemoedig van. Onderstaande foto mag niet ontbreken, want wat is het boerenleven zonder boerinnen?!! Het is de preferentschapskeuring – een belangrijk predicaat voor een ki-stier in die tijd, het predicaat bestaat niet meer – van de stier Kasimir. Boerinnen mogen de dochters van deze stier leiden. De boerinnen zijn uniform gekleed: ze dragen allemaal een tuinbroekoverall. Het was een familiegebeuren.HT: bedankt voor je bezoek en de interessante documenten met boerengeschiedenis en een mooi stuk familiegeschiedenis! We hebben gisteravond heel wat herinneringen opgehaald.

GVE

Het was niet mijn bedoeling om een vervolgblog over onze pink Kompas Olga 1070 uit de voorgaande blog ‘Low-key’ te maken. Ze past alleen wel goed in mijn vervolgverhaal dat begon met ‘Proloog‘ en dat zal gaan over de vermeende kalverfraude.Na het vervallen van het melkquotum per 1 april 2015 waren veel melkveehouders al in een eerder stadium begonnen met uitbreidingsplannen om meer koeien te gaan melken. Er was geen regelgeving die dat belette. Al die extra melkkoeien produceren ook mest en het bleek al gauw dat we in Nederland meer mest (fosfaat) produceerden dan volgens de Europese regelgeving mag. Toenmalig staatssecretaris Dijksma greep in. In 2017 hadden we vanaf 1 maart t/m 31 december daarom te maken met de Regeling fosfaatreductieplan. Elk melkveebedrijf dat in dieraantallen was gegroeid moest vorig jaar het aantal vrouwelijke runderen – gefaseerd – terugbrengen naar het aantal geregistreerde runderen op 2 juli 2015 – stiertjes telden niet mee, normaliter gaat een stiertje na 2 weken naar een mesterij. Hoe je de vermindering tot stand bracht mocht je zelf weten. In melkkoeien verminderen betekent minder inkomsten uit melk, verminderen in jongvee betekent minder mogelijkheden in selectie en vervanging. Het was schipperen.

Daar gaan weer 8 GVE's 😦 #fosfaatreductie Ze gaan naar een ander melkveebedrijf. pic.twitter.com/O2gDtHCPpx

— Hendrika (@boerinhendrika) April 29, 2017

In deze regeling werd gewerkt met GVE – grootvee eenheid. Een volwassen koe is 1 GVE, een pink > 1 jaar is 0,53 GVE, een kalf  < 1 jaar is 0,23 GVE. Zo kun je je veestapel omrekenen in GVE’s. In de blog ‘Low-key‘ was Kompas Olga 1070 een pink = 0,53 GVE. De volgende dag kreeg ze een kalf, toen was ze 1 GVE.In het echt kreeg ze een stierkalfje, maar stel dat het een vaarskalfje was, dan was het kalfje 0,23 GVE.Van pink (0,53 GVE) naar koe (1 GVE) is een toename van 0,47 GVE + 1 vaarskalf (0,23 GVE) = een toename van totaal 0,7 GVE. In de vermeende kalverfraude werd verondersteld dat veel veehouders een pink die kalfde niet als gekalfd in het i&r-systeem registreerden en het kalf van de pink toeschreven aan een andere koe die rond diezelfde tijd kalfde, zodat die koe op papier een meerling kreeg – dat scheelde op papier 0,47 GVE. Er werd namelijk in het i&r-systeem geconstateerd dat er veel vrouwelijke dieren ouder dan 27 maanden waren die als niet-gekalfd stonden geregistreerd en er werd een toename aan meerlingen waargenomen. (Wordt vervolgd).

Low-key

In een low-keyfoto overheersen de donkere tonen. Ik was geïnspireerd door een foto bij een artikel in een bijlage van de Volkskrant van afgelopen zaterdag (foto: Adri Mouthaan). Dit is niet zozeer low-key, de sfeer spreekt me erg aan. Ik vind de foto met het roodbonte kalf net een schilderij. Op zondag publiceer ik – meestal – op twitter een foto of kort filmpje onder de hashtag zondagskoeien (#zondagskoeien) en voor vandaag had ik nog niets. Ik liep met de camera door de stal toen mijn oog op onze pink Kompas Olga 1070 viel. Haar moeder is een roodbonte koe, deze kleuraftekening heeft ze van haar vader, de Brown Swiss-stier Vigor. De kleur van Brown Swiss is dominant over rood- en zwartbont.Het (zon)licht viel precies goed. De foto’s zijn sterk onderbelicht en daardoor krijg je dit effect.Binnenkort ga ik verder met m’n vervolgverhaal. Dit is even tussendoor. Eerst bijkomen van de koude week, brrr.

Proloog

Als Nederlands burger sta je ingeschreven bij de burgerlijke stand in de gemeente waar je woont, dat heet tegenwoordig Basisregistratie Personen (BRP). Je hebt ook een uniek nummer: het burgerservicenummer (BSN). Bij runderen hebben we een vergelijkbaar systeem: het i&r-systeem (identificatie en registratie). De RVO (Rijksdienst voor ondernemend Nederland; RVO is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat) is beheerder van het i&r-systeem, als veehouder ben je verantwoordelijk voor het aanleveren van de juiste gegevens. Er zijn verschillende soorten meldingen die je doorgeeft in het i&r-systeem: geboorte, aan- en afvoer van dieren, slacht.

Een kalf krijgt bij de geboorte een uniek levensnummer – ik schreef er ooit eerder een blog over. Het levensnummer staat vermeld op de verplichte gele oornummers. Tegenwoordig doen we de geboortemelding via een invulscherm van het managementsysteem van de melkrobot.Ons managementsysteem heeft een koppeling met het i&r-systeem via de procescomputer CRV I&R. De volgende dag krijgen we een terugkoppeling van de geboortemelding. Een heel enkele keer gaat een dier dood of soms moeten we een dier laten euthanaseren. Pas geleden hadden we bijvoorbeeld een koe met hartfalen, die diagnose hadden we nog nooit eerder bij een koe gehad. De koe is geëuthanaseerd. Een dode koe meld je rechtstreeks af bij destructiebedrijf Rendac. Rendac komt dan de volgende dag het dode dier ophalen. Soms is een kalf bij de geboorte dood. Een doodgeboren kalf krijgt geen oornummer. Je geeft het dode kalf op bij het destructiebedrijf, met vermelding van het levensnummer van de moeder. “Als u een kadaver laat ophalen door Rendac, dan meldt Rendac het dier af in I&R.“, volgens de site van RVO. (Wordt vervolgd).

Volg de boer(in)

Achter de schermen van dit weblog kan ik zien hoe bezoekers op mijn weblog terechtkomen. Wees gerust, ik kan niet zien wie het zijn, wel waar mijn weblog gelinkt is. Dat kan bijvoorbeeld via twitter of facebook zijn, of via andermans/-vrouws blog, meestal is het via de zoekmachine van Google. Wie mijn weblog via een feedreader of een mailbericht leest, dat verkeer kan ik ook niet zien. Een maand geleden zag ik een niet-gebruikelijke link ertussen staan. Ik klikte op deze link en kwam op een nieuwsbrief terecht. Ik las de nieuwsbrief vluchtig door en stuitte op het hoofdstuk ‘Follow the farmer‘.Hoe bijzonder is het om dan je eigen weblog tegen te komen? Heel bijzonder!Ons bedrijf komt van oorsprong uit Salland (IJsselstreek) – vandaar onze voorliefde voor ♥roodbonte♥ koeien, we wonen echter al geruime tijd met onze koeien in Drenthe.

Er met kop en schouders bovenuit steken. #zondagskoeien pic.twitter.com/eqF9LAzjLD

— Hendrika (@boerinhendrika) January 21, 2018

In de nieuwsbrief stond een mailadres. Ik dacht ik geef even door dat ik niet blog vanuit Salland, maar vanuit Drenthe, met de gedachte dat ze dit nog aan konden passen in de tekst. Dit mailbericht kreeg een staartje. Ik had al snel telefonisch contact met de desbetreffende medewerker. Deze vroeg hoe ik op de interne(!) nieuwsbrief terecht was gekomen. Ik legde het uit. Een paar dagen later had ik mailcontact met de beveiligingsafdeling van deze organisatie. Ik ben niet zo computertechnisch onderlegd, maar vlgs mij kwam het doordat de nieuwsbrief op een http-adres stond en niet op een https. Het is inmiddels opgelost.Om terug te komen op ‘Follow the farmer‘. Er zijn heel veel agrariërs actief op de diverse sociale media, te veel om op te noemen. Zelf vind ik het interessant om op twitter @boerburgertweet te volgen: op dit account twittert – bijna – iedere week een andere agrariër (m/v), alle sectoren komen voorbij – kippen, varkens, koeien, vissen, akkerbouw, biologisch, regulier etc.. Dit account is ook te volgen op facebook, maar daar ‘zit’ ik niet op. Kortom, wil je weten waar je voedsel vandaan komt: volg de boer(in) 🙂

Pissed off

Doorgaans gaat mijn blog over koetjes en kalfjes en mijn mening over bepaalde actuele zaken doet er op mijn blog niet toe. Een paar dagen na mijn blog over de tweeling Roosje 1130 en Roosje 1131 kwam in het nieuws dat er in de melkveehouderij op grote schaal is gefraudeerd met de registratie van kalveren – er zijn meer dan gebruikelijk meerlingen geregistreerd.De schaal waarop fraude is gepleegd kon ik niet – en kan ik nog steeds niet – geloven. Ik was verbluft, verbijsterd, geschokt, teleurgesteld, boos. Ik hoop snel dat er duidelijkheid komt, want de hele sector wordt er nu op aangekeken. Ik kan de sector voorlopig ook niet meer verdedigen. Maar hoe geloofwaardig ben ikzelf met mijn blog over de tweeling? Het vraagt om een uitleg van mijn kant. Wij doen mee aan het koeienfokkerijprogramma ‘Fokken op maat‘. Van elk vrouwelijk kalf wordt na de geboorteregistratie een haarmonster genomen en dat wordt onderzocht op genetische eigenschappen. De genetische aanleg van ki-stieren is ook bekend en met deze gegevens maakt meneer de boer een keus welk combinatie hij maakt – welke pink/koe bij welke stier – als hij een dier insemineert of door de ki-organisatie laat insemineren. Als de afstamming van een kalf niet klopt van moeders- of vaderskant, komt dat bij dit genetisch onderzoek tevoorschijn. De tweeling is in onderzoek en over een paar weken krijgen we de uitslag. Dan weten we 100% zeker dat het een echte tweeling is. Ik twijfel er niet aan.

Twee Roosjes

Afgelopen maandag kalfde onze koe Broekhuizen Roza 456. Onze stalnaam is Kompas, zij heeft de stalnaam Broekhuizen: ze is niet op ons bedrijf geboren. Over haar komst op ons bedrijf schreef ik in februari 2016 de blog ‘Moord en brand‘.Ze kreeg tot onze grote verrassing een tweeling (vader is de stier Carnival), daar hadden we niet op gerekend. Het zijn twee hele grappige kalfjes♥♥  We hebben ze Kompas Roosje 1130 en Kompas Roosje 1131 genoemd. De twee onderstaande foto’s zijn gemaakt met een smartphone, dat is wel te zien aan de kwaliteit 😦Deze koeienstam – Broekhuizen Roza – komt uit Dalfsen. Het verhaal en een afbeelding (uit de jaren dertig vorige eeuw) van deze boerderij vind je onder deze link. Het huidige bedrijf De Broekhuizen is een modern melkveehouderijbedrijf; het kwam op mijn weblog in mei 2010 voorbij: ‘Campina Open Boerderijdag’. Een oom van de huidige eigenaar vertrok in 1959 naar een pachtbedrijf in Zwolle – je leest zijn levensverhaal op Vooruitboeren. Hij nam een aantal Roza’s mee, de nakomelingen noemde hij Roosje. Zo komen wij op de naam Roosje. Ik had een foto van de Roosjes op mijn twitteraccount gezet. Ik vind bloggen veel leuker dan twitteren, bloggen kost alleen veel meer tijd. Twitteren vind ik in z’n algemeenheid heel vluchtig en oppervlakkig. Mijn bereik op Twitter is echter veel groter dan op mijn weblog: van onderstaande cijfers kan ik op mijn weblog alleen maar dromen.

Portfolio

‘Fokken is het selecteren van de juiste koeien. Van de ene koe of stier willen veehouders een nakomeling, van de andere niet. Fokken is het bewust combineren van ouderdieren: een nieuwe generatie fokken die de gewenste eigenschappen van de ouders heeft behouden en waarbij de minder goede eigenschappen zijn verbeterd.’- tekst via. KI-organisaties verdienen hun geld met de verkoop van sperma – het kost ook heel veel geld om een goede fokstier te fokken. Door strenge veterinaire maatregelen kom je als buitenstaander nooit een stal met KI-stieren binnen. Van alle KI-stieren worden daarom professionele foto’s gemaakt, die worden gepubliceerd op internet, in de vakbladen of in reclamematerialen. Van een aantal nakomelingen (dochters) worden ook foto’s gemaakt en al die foto’s komen in de portfolio van een stier. Een van onze koeien – Kompas Marlie 1060 – is een van de eerste dochters in Nederland van de stier Delegate van de Peul, roepnaam: Delegate. We kregen van KI-organisatie CRV de vraag of ze haar mochten fotograferen, natuurlijk mag dat. Ze kwamen haar bekijken of ze goed genoeg was voor een foto – dat was ze. Een afspraak voor een fotosessie werd gemaakt. Kompas Marlie 1060 kreeg een paar dagen voor de fotosessie een aantal keren halstertraining – een koe loopt niet als vanzelf aan een halster met je mee, dat moet ze leren.De dag van tevoren kreeg ze een voorwasbeurt en de volgende ochtend werd ze goed schoongemaakt.’s Morgens om 9 uur kwam de koeienfotograaf met vier hulpen/cowfitters. Standaard wordt de rechter kant van een koe gefotografeerd en aan deze kant wordt de koe geschoren en getoiletteerd.Ondertussen had de fotograaf een fotoplek opgezocht en mocht de koe er onder begeleiding naartoe.Het was die ochtend – 27 oktober – stralend mooi weer. De fotograaf geeft aanwijzingen hoe de koe moet staan, hij is de regisseur van het geheel.

#koeienfotografie pic.twitter.com/eNxHkx53L2

— Hendrika (@boerinhendrika) October 27, 2017

Na de standaardfoto werd ook een foto gemaakt van de koe in de graashouding.

#koeienfotografie pic.twitter.com/F7iS8rsrPT

— Hendrika (@boerinhendrika) October 27, 2017

Het begon te sputteren, op de achtergrond zie je vaag een dubbele regenboog. De koe werkte voortreffelijk mee, om half 11 was de hele sessie klaar. Na een laatste kop koffie vertrok de fotograaf met z’n hulpen naar de volgende afspraak. Een paar uur later kwam ik de koe in de stal tegen, aan de rechterkant nog helemaal schoon 🙂Vorige maand kregen we de foto’s – ©CRV. De foto’s komen in onze eigen portfolio 🙂Wil je de foto van onze koe bekijken, kijk dan onder deze link – onderste koe, zie onderstaande afbeelding, rode pijl.Helaas valt de melkproductie van de nakomelingen van deze stier tegen, ook Kompas Marlie 1060 produceert onder ons bedrijfsgemiddelde. Ook al is ze een mooie koe, we gaan geen nakomelingen van haar aanhouden. Een mooi uiterlijk (exterieur) is meegenomen, maar het gaat vooral om een goede melkproductie, want daar verdienen wij hoofdzakelijk ons inkomen mee.

Advertorial

Onze dierenartsenpraktijk kreeg van een farmaceutisch bedrijf de vraag of ze mee wilden werken aan een advertorial – een advertorial is een advertentie in de vorm van een tijdschriftartikel. In oktober wilde het bedrijf een verbeterde serie ‘voederadditieven ter aanvulling van tekorten bij metabole aandoeningen bij rundvee’ op de markt brengen. Ze hadden voor deze advertorial naast een dierenarts ook een melkveehouder nodig die ervaring heeft met deze pillen. Wij proberen op ons bedrijf altijd preventief te werken, maar soms heb je een koe met een coli-uierontsteking, of is na het afkalven het calciumniveau in het bloed van de koe uit balans (melkziekte). In die gevallen gebruiken we naast de gebruikelijke medicatie wel bovengenoemde voederadditieven. Toen meneer de boer afgelopen zomer een keer medicijnen ging halen bij de praktijk kreeg hij van onze vaste dierenarts de vraag of hij mee wilde werken. Dat wilde hij wel. Een afspraak werd gemaakt. Eind augustus kwamen twee mensen van het betreffende farmaceutisch bedrijf, een van de dierenartsen van onze praktijk en een journalist/fotograaf bij ons op het bedrijf voor een gezamenlijk interview. Daarna gingen ze in de stal foto’s maken. De dierenarts neemt bij een koe een bloedmonster voor een snelle diagnose.Even controleren of alles er goed opstaat.meneer de boer demonstreert hoe hij de pillen met een pillenschieter inbrengt in de bek van een koe.Als ik goed geïnformeerd ben, heeft de advertorial in november in de vakbladen ‘Veearts‘ en ‘Veehouder en Veearts‘ gestaan. We hebben geen abonnement op deze bladen, dus zeker weten doe ik het niet.

Ik ♥ M.R.IJ.

We waren op bezoek bij een ongetrouwde zus (93) en broer (89). Ze hebben met een getrouwde broer (8 jaar geleden overleden) – jarenlang dit familiebedrijf gerund. Inmiddels heeft een neef het melkveebedrijf voortgezet. We kwamen binnen via de deel en daar had ik de oude M.R.IJ.koe al zien staan. Ik vroeg of ik de koe mocht fotograferen.In hun tijd zijn de twee broers en zus heel succesvol geweest met het fokken van M.R.IJ.koeien en -stieren. Ze zijn hun hele leven dit koeienras – fanatiek 😀 – trouw gebleven. Deze koe hebben ze niet zelf gefokt, maar jaren geleden overgenomen van een andere M.R.IJ.liefhebber. Het is de bijna 17 jaar oude M.R.IJ.koe Ria 351 (geb. 20-01-2001).Ze is de moeder van de ki-stier Langemaat 310.Een groot deel van het jaar heeft ze in de wei gelopen, ze stond net een dag of vier op de grupstal.Drie jaar geleden heeft ze voor het laatst gekalfd. B(r)oer van 89 melkt haar nog iedere dag met de hand(!) – ze geeft nog altijd een liter of acht per dag. M.R.IJ.koeien zijn heel karakteristieke dieren.Sfeerbeelden van de grupstal.Successen uit het verleden:Oude liefde roest niet: Ik ♥ M.R.IJ.Als deze generatie uit de tijd raakt, zijn dit soort beelden voorgoed voorbij.

Terugblik op de NRM 2017

Omdat ik afgelopen zomer en herfst niet veel tijd over had om te bloggen, zijn een aantal onderwerpen blijven liggen, zoals de Nationale Rundvee Manifestatie (NRM). Deze vond plaats op 30 juni en 1 juli j.l. in de IJsselhallen in Zwolle. Het is een tweejaarlijks gebeuren – deze keer zat er drie jaar tussen. Op de vrijdag showen verschillende k.i-organisaties dochters van hun stieren. Op de zaterdag is de nationale miss-verkiezing voor Nederlandse melkkoeien, rood- en zwartbont. Dit vind ik persoonlijk de leukste dag. Er kunnen maar een beperkt aantal koeien meedoen aan deze keuring, daarom vindt een strenge voorselectie plaats. De koeien staan per provincie bij elkaar in een grote hal.Voor de koeien de keuringsring betreden, gaan de koeien – net als bij een echte miss-verkiezing – eerst langs de visagie. Cowfitters aan het werk met een koe in de visagiebox, hier wordt ze zo mooi mogelijk gemaakt.De nieuwste trend is het accentueren van de ribben (moet melkrijkheid uitstralen) – ik vind dit niet mooi. Ik las pasgeleden in een vakblad een opmerking van een veehouder die regelmatig mee doet aan dit soort koeienkeuringen: het moet geen wedstrijd worden tussen cowfitters. Daar ben ik het helemaal mee eens. Iets minder opsmuk: graag!Dan mogen de koeien per leeftijdscategorie de keuringsring in. Er zijn drie leeftijdscategorieën: jonge koeien, middenklasse, oude(re) koeien – roodbont en zwartbont worden apart gekeurd.De twee juryleden beoordelen de koeien van alle kanten.Het publiek op de tribunes kijkt vol spanning.Op grote schermen is de keuring ook te volgen – en thuis via livestream.
Het kost de inzenders ook de nodige zweetdruppels.Dit was een van de zwartbonte rubriekwinnaars – Geertje 567.Bij het aanwijzen van de kampioenen wordt de spanning opgevoerd. De koe die het eerst een tik van de jury krijgt is kampioen, de tweede tik is voor de reservekampioen.

#NRM2017 kampioenschap middenklasse #roodbont pic.twitter.com/Cc6lKXbkve

— Hendrika (@boerinhendrika) July 1, 2017

Gelegenheid om de winnende eigenaars te feliciteren.
De winnende koeien gaan door naar de fotostudio voor een staatsieportret.Daarna kunnen ze naar de melkmachines.Het zijn dagen om mooie koeien te kijken, maar daarnaast spreek je ook heel veel collega-koeienliefhebbers. Het meest bijzondere vond ik dat de eerste de beste bekende die we tegen kwamen de echte meneer de Boer was – de voormalige werkgever van meneer de boer. In 2012 fotografeerde ik ze samen. Hij moet inmiddels 90+ zijn en hij was nog op eigen gelegenheid van de Friese hoofdstad naar Zwolle gekomen. Meneer de Boer was altijd een liefhebber van het M.R.IJ-ras – in de jaren tachtig vorige eeuw vond ook bij dit roodbonte koeienras de holsteinisatie plaats. Roodbonte holsteinkoeien – zoals wij die hebben – zijn in zijn ogen mislukte zwartbonte holsteins en met die opmerking konden we het ook deze keer weer doen 😀

Breeding the best showcow in the world (2)

Gisteravond was melkveehouder Nico Bons in het tv-programma ‘De wereld draait door‘. Hij won afgelopen weekend tijdens de Holland Holstein Show met koe Bons-Holsteins Koba 219 het algemeen kampioenschap zwartbont. ‘Bons nam op 21-jarige leeftijd het bedrijf van zijn vader over en had daarbij één doel voor ogen: ’s werelds beste showkoe fokken. Met een rijk gevulde prijzenkast is hij beroemd in binnen- en buitenland. Ondertussen komt zijn droom steeds dichterbij. In de uitzending praat Nico Bons over zijn passie.’ (cursieve tekst is van #dwdd)

Klik voor het hele fragment op deze link. Nico Bons kwam in februari 2012 op mijn weblog voorbij. Ik maakte toen melding van de korte documentaire ‘Breeding the best showcow in the world‘ van Ferry Verheij (fotograaf) – kijk ook eens op de site van deze fotograaf: geweldig mooie foto’s! Ik ben nog steeds onder de indruk van deze korte documentaire, met in zwart-wit gefilmde sfeerbeelden.

Nico Bons was dit jaar heel succesvol met zijn – zelf gefokte! – koeien. Hij won afgelopen zomer met een andere koe het algemeen kampioenschap zwartbont op de Nationale Rundvee Manifestatie (NRM) in Zwolle. Ik heb nog een blog over de NRM 2017 in de maak, deze hoop ik binnenkort eindelijk een keer te publiceren.

Uit het blogritme

“Hé, ik bemoei me er even mee.”“De deurpost en deur kunnen wel een lik verf gebruiken!”“Wij hebben met onze ruwe tongen de boel alvast geschuurd.”“Handig toch, een stal vol hulpjes?!“Als ik eenmaal uit het blogritme ben, vind ik het lastig om de draad weer op te pakken. Afgelopen maanden was ik meer actief op twitter, dat heb ik op een lager pitje gezet. Intussen is op de boerderij van alles gebeurd. Er zijn kalfjes geboren, koeien weggegaan.

Daar gaan weer 8 GVE's 😦 #fosfaatreductie Ze gaan naar een ander melkveebedrijf. pic.twitter.com/O2gDtHCPpx

— Hendrika (@boerinhendrika) April 29, 2017

We hebben voor de derde keer gras ingekuild. Het is een lasagnekuil: een laagje natuurbeheergras, een laagje nieuw ingezaaid gras met rode klaver en gerst, aangevuld met de derde snede gras.

Vanmorgen inkuilen, 3e snede. pic.twitter.com/qUCy5SZkhw

— Hendrika (@boerinhendrika) July 6, 2017

Een deel van het natuurbeheergras is gehooid.

Links van het slootje ligt grasland met uitgestelde maaidatum 1 juli – #weidevogelbeheer pic.twitter.com/XKZsU8KRUN

— Hendrika (@boerinhendrika) June 17, 2017

Ha, lekker hooi. pic.twitter.com/JRSf7DNrjF

— Hendrika (@boerinhendrika) June 15, 2017

Verschillende weidevogels zijn weer vertrokken – grutto en wulp. Een paar weken geleden liep een kievit met 2 pulletjes te foerageren in het gemaaide grasland, dat is vrij laat.Haas op de kuilbult.Twee reebruine ogen in het aardappelveld.Dit zijn de afgelopen maanden in het kort – zeer kort 🙂

Kompas Olga 755

Vorig jaar besteedde ik een blog aan haar: In de schijnwerpers: Kompas Olga 755. Ze had toen de levensproductiemijlpaal van 100.000 kg bereikt.Ik sprak destijds de hoop uit dat ze drachtig zou worden, want dan mocht ze nog een poosje blijven. Ze is vijf maal geïnsemineerd en ze werd jammer genoeg niet drachtig. Haar melkproductie ging langzaam achteruit. Het voer zette ze steeds minder om in melk en steeds meer in vlees. Op een dag was ze slachtrijp. Als jonge koe was ze heel afstandelijk. Je mocht niet te dicht in haar buurt komen, want dan liep ze weg. In de loop der jaren heb ik stukje bij beetje haar vertrouwen gewonnen. Ze liep niet meer voor me weg. Ze was een aantal maanden onze oudste koe. Op onderstaand filmpje daagt een jongere koe haar uit bij de waterbak. Ze laat zien wie de baas is.

Even klieren bij de waterbak. pic.twitter.com/b8LCEW0Gki

— Hendrika (@boerinhendrika) February 14, 2017

Ze wilde nooit op de foto, ze keek altijd stoïcijns de andere kant op. Hier ligt ze lekker te herkauwen.

Onze oudste koe op dit moment – Kompas Olga 755 – ligt op haar gemak te herkauwen. pic.twitter.com/49HTcNnaCK

— Hendrika (@boerinhendrika) March 7, 2017

Na heel, heel veel pogingen lukte het eindelijk: oogcontact.De laatste dag dat ze bij ons was, ging ik ’s avonds naar de stal en zocht haar op. Twee koeien hielden achter haar de wacht.Ze keken nieuwsgierig toe wat ik deed. De linker koe is Kompas Olga 907, een van haar drie dochters die we nog hebben.Ik bedankte haar voor haar harde werken voor ons. Haar levensproductie: 103.593 kg melk met 4.25% vet en 3.28% eiwit. Een week later gingen er nog twee oude koeien weg 😦 . (Wordt vervolgd).

Een nieuw jaar, nieuwe kansen

Een dramatisch slechte melkprijs afgelopen jaar, de slopende onzekerheid rondom de fosfaatregelgeving, ik raakte m’n werk buitenshuis kwijt: wij waren wel klaar met het jaar 2016. We hadden ons voorgenomen de jaarwisseling over te slaan: op nieuwjaarsdag gaat immers de wekker weer vroeg. Onze koe Kompas Olga 1002 dacht daar anders over. Ze kalfde oudejaarsavond. Ze kreeg een stierkalfje (Belgisch blauw, een vleesras).Tegen kwart voor 12 waren we klaar met het werk – koe verzorgd en gemolken, kalf eerste biest gegeven -, toen hebben we toch maar op de jaarwisseling gewacht. Op 4 januari – ’s avonds – is het eerste kalf van 2017 geboren, een roodbont stierkalfje.

Net geboren, het eerste kalf in 2017 #stierkalfje pic.twitter.com/YUmPpo2ktF

— Hendrika (@boerinhendrika) January 4, 2017

Een nieuw jaar, nieuwe kansen. M.i.v. 1 januari 2017 leveren we de melk van onze koeien aan een andere zuivelfabriek. De melk gaat niet meer naar de coöperatieve kaasfabriek DOC Kaas in Hoogeveen, maar naar de nieuwe zuivelfabriek – Royal A-ware (een familiebedrijf) – in Heerenveen.We hopen dat deze zuivelfabriek de producten beter weet te vermarkten en dat dat ons een betere melkprijs oplevert – en geen slapeloze nachten en geprakkiseer meer :-(. Melk is tenslotte de belangrijkste inkomstenbron op een melkveehouderijbedrijf. A-ware heeft hier vlakbij een vestiging, alleen daar verwerken ze uitsluitend weidemelk. Onze koeien produceren melk zonder dat label. Onze melk gaat daarom op een retourrit naar Heerenveen. Er komt een andere tankauto met een andere signing de melk halen.Eerst snapte ik de tekst niet – toepasselijker leek me: wij verwerken de melk. Maar toen ik beter keek, zag ik de koeien.Zij maken de melk, iedere dag weer! 😀

Twee kerstkalfjes op tweede kerstdag

Eerste kerstdag is rustig verlopen. Vanmorgen om 4 uur is het eerste kerstkalfje geboren.Het is een vaarskalfje – met de vleesstier Mercure (Belgisch witblauw) als vader. Dit vaarskalfje mag 14 dagen blijven en gaat dan naar de mesterij. Vanmorgen om half 9 is het tweede kerstkalfje geboren, ook een vaarskalfje.Haar vader is Detective. Na 10 stiertjes op rij zijn vandaag weer eens vaarskalfjes geboren. Eerder baalden we als we zo veel stiertjes achter elkaar kregen. Met de nieuwe fosfaatregelgeving moeten ook wij het aantal dieren (GVE’s – Grootvee Eenheid) verminderen. We kunnen niet meer alle vaarskalfjes die geboren worden opfokken tot melkkoe. Vijf vaarskalfjes tellen in de fosfaatproductie voor één melkkoe. Bovendien kost het opfokken van een kalfje tot melkkoe alleen maar geld en levert geen inkomsten op. Daarom gebruiken we meer dan eerder vleesstieren op koeien waarvan we geen nakomelingen willen aanhouden. Kalfjes die uit zo’n dracht worden geboren – vaars- en stierkalfjes – gaan sowieso weg. De fosfaatwetgeving is nog een heel gepuzzel :-(. Dit is er slechts een onderdeel van: minder jongvee aanhouden.

In de jongveestal

Aan het eind van de middag, vlak voor zonsondergang, valt in de jongveestal nog net het zonlicht naar binnen.

In de schijnwerpers: Kompas Olga 755

Vandaag een gebakje bij de koffie ter ere van onze koe Kompas Olga 755.Ze is geboren in augustus 2005 en ze is momenteel onze oudste koe.Het merendeel van onze koeien is roodbont van kleur. De zwartbonte kleur heeft ze van haar zwartbonte grootvader Cash. De zwartbonte kleur is dominant over de roodbonte: zwartbont heb je er zo een, twee, drie niet uitgefokt. Ik wil graag weer een 100% roodbonte veestapel, maar nu om alle zwartbonte dieren van de hand te doen is ook zo wat. Zelf heeft Olga 755 overigens de roodbontfactor: we hebben zowel roodbonte als zwartbonte nakomelingen van haar. Waarom zet ik haar vandaag in de schijnwerpers? Ze heeft de levensproductiemijlpaal van 100.000 kg gehaald! Ze is onze vierde melkkoe die dit predicaat bereikt. Wij zorgen voor de voorwaarden, maar aan de koe alle eer: zij levert deze prestatie. Hulde aan Kompas Olga 755!Ze is een eigenzinnige koe, heel argwanend. In de loop van de jaren heb ik haar vertrouwen gewonnen, maar poseren voor een portret zit er niet in.Toevallig zat vandaag het bijbehorende certificaat bij de post.28 februari dit jaar heeft ze gekalfd, maar ze is helaas nog niet drachtig. Ik hoop wel dat dat gebeurt, want dan mag ze nog even blijven.

Slachtrijp

Alsof ze in gaten had dat de dag voor haar anders zou worden dan andere dagen… . Ze lag lekker in de zon. Een beetje wantrouwend keek ze me aan.Bijna 8 jaar oud en ze heeft vier keer gekalfd. We hebben nog twee dochters van haar op ons bedrijf. Ze heeft half februari 2015 voor het laatst gekalfd. Bij de eerste keer kalven kreeg ze een keizersnede. De wond is nog licht zichtbaar. Ze had slechte achterpoten. Met opstaan en lopen had ze regelmatig moeite. Daarom is ze na de laatste keer afkalven niet weer geïnsemineerd. Haar melkproductie nam langzaam af. Het voer zette ze steeds minder om in melk en steeds meer in vlees, totdat ze slachtrijp was. Dat was vrijdag het geval. Ze hoorde tot mijn clubje lievelingskoeien. Ze had een aardig karakter. Ik mopperde ook wel eens op haar. Ze vertikte het namelijk om uit eigen beweging naar de melkrobot te gaan. Als ze pas gekalfd had, kwam ze vanzelf, een paar weken daarna moest ik haar standaard twee keer per dag naar de melkrobot brengen. Ik heb haar jarenlang opgehaald. Dag Kompas Olga 826.

Het moet anders – koe in de kunst

Vanaf vandaag staat een tweewekelijkse serie over de veranderende wereld van de Nederlandse koe van fotograaf Hans van der Meer in de Volkskrant – Het moet anders. In het Fries Museum in Leeuwarden is t/m 5 juni zijn werk te zien: de koe – cas oorthuys en hans van der meer.

Limousins

Op een zonnige dag waren we op bezoek op een boerderij waar ze Limousins houden. Een kijkje bij de koeien mocht natuurlijk niet ontbreken. Limousin is een van oorsprong Frans vleesras, ze worden enkel en alleen om hun vlees gehouden. Limousins zijn egaal rood-bruin van kleur en ze hebben een witte kring rond de ogen en snuit. Ze hebben veel meer spieren dan melkkoeien. Spierweefsel=vlees.Op dit bedrijf staan de koeien in de winterperiode in een openfrontstal – de voorkant van de stal is open. Als de dieren tussen de twee en vier jaar oud zijn, zijn ze slachtrijp – dan is hun vlees in de beste/lekkerste conditie om te slachten.Deze koeien worden niet gemolken (het zijn zoogkoeien), de kalveren blijven bij de moeder tot ze een maand of 8 oud zijn. Zo’n kudde Limousins is dan ook niet zo handzaam zoals bijvoorbeeld onze melkkoeien, ze kennen nog echt kuddegedrag. En nee, in dit blog geen discussie over ‘kalf bij de koe’, wellicht in een vervolgblog.Op dit bedrijf worden de vrouwelijke dieren natuurlijk gedekt. Deze stier is afkomstig uit Ierland, hij liep met twee vrouwelijke dieren buiten in de wei.Thuis zag ik pas hoe gespierd zijn nek is.Op dit bedrijf verkopen ze vlees aan huis. Het is vlees met een verhaal – gegarandeerd antibioticavrij. Nieuwe klanten krijgen altijd een rondleiding over het bedrijf, zodat ze weten waar hun eten vandaan komt. De dieren worden op een zo natuurlijk mogelijke wijze gehouden. Ze mogen op dit bedrijf echter niet het predicaat ‘biologisch’ gebruiken, omdat ze iets kunstmest strooien. Natuurlijk namen wij een vleespakket mee. We zijn geen enorme vleeseters, maar dit smaakte prima! Als we dichterbij woonden, dan wist ik het wel: een betrouwbaar adres voor smakelijk, eerlijk en betaalbaar rundvlees.

Winterzon

Even genieten van de uitbundige winterzon.

Moord en brand

We hebben twee nieuwe koeien in onze koppel. Gisteravond heeft de boer – waar wij ze van hebben gekocht – ze gebracht. Ze komen van een melkrobotbedrijf, dat hoeven we ze dan ook niet te leren. Eén van de twee – Broekhuizen Hetty 349:was het met deze transfer niet eens. Ze loeide de hele nacht en dag moord en brand!Ze heeft zich schor gebruld. Ik denk dat ze nu doodmoe is: ze houdt zich inmiddels stil. Broekhuizen Roza 456 daarentegen is de rust zelfve.‘Wat een stresskipje ben je, Hetty’, lijkt ze te zeggen. ‘We krijgen hier ook lekker voer en lekkere brokjes, ze hebben hier ook een melkrobot: wat zeur je nou?!‘ Twee koeien, totaal verschillend van karakter.

Laagstaande zon

Kompas Olga 830 geniet van de laagstaande zon.Ze houdt me met haar oren en haar ogen in de gaten wat ik doe. Ik loop door, ze kan rustig blijven liggen en doorgaan met genieten van de ☼.

Nieuwste aanwinst

Onze nieuwste aanwinst van vandaag: Kompas Retty 1073 (vader: Colorado). De moeder is Kompas Retty 932, ze is een goede melkkoe.Haar vorige kalf was een stiertje. Dat stiertje mocht na de geboorte blijven en hij kreeg de naam Kompas Richard. In november j.l. is de eenjarige stier verkocht. Hij doet nu ergens in NL dienst als dekstier. Met onze koeien gaat het goed. Er gebeuren geen bijzondere dingen, alles gaat zo z’n gangetje. Ik heb weinig over onze koeien en kalfjes te bloggen: wat saai ;-).

Kerstkalfjes

Kerst of geen Kerst, het werk op de boerderij gaat gewoon door. Gistermiddag is het eerste kerstkalfje geboren, een stiertje.De moeder is voor ons een bijzondere koe, haar naam is Kompas Olga 1000.Toen in september 1996 Kompas Olga 500 werd geboren, vroegen we ons af of we de geboorte van Kompas Olga 1000 mee zouden maken. We keken er jarenlang naar uit. 9 oktober 2013 is ze geboren. We hebben taart gegeten en ik heb er destijds niet eens een blog aan besteedt – het hebben van de zaak, is het einde van het vermaak ;-). We hadden het op dat moment gewoon te druk met andere dingen. Onze Olga’s zijn terug te traceren tot in de jaren ’20 vorige eeuw.
We kregen nog een tweede kerstkalfje, ook een stiertje:Hij is vannacht om een uur of 1 geboren, midden in de – zomerse – winternacht. Twee echte kerstkalfjes.

Weerbeeld 23-11-2015

Kompas Olga 996 ligt lekker te genieten in de zon. Ze heeft vrijdag – voor het eerst – gekalfd, ze kreeg een vaarskalfje.De hele morgen was het stralend weer, de zon scheen volop. Vanmiddag trok de lucht dicht met een mooi wolkendek.

Uitbrekertje

Vannacht om half 4 ging meneer de boer bij onze koe Kompas Olga 783 kijken, ze stond op kalven.  Er was nog niets aan de hand. Toen we vanmorgen opstonden, hoorden we al dat het onrustig was in de stal. En ja hoor, het nieuwe vaarskalfje was op haar wankele poten de koeienstal in geklauterd. Ons uitbrekertje stond onvast op haar pootjes tussen de melkkoeien, die zo’n klein kalfje maar wat interessant vonden. Ze waren er niet bij weg te slaan ;-).Het nieuwe kalfje hebben we even teruggezet bij de moeder.Moederkoe Olga 783 kalfde binnen het jaar, dat is mooi vlot. Ze is ruim 9 jaar oud.

Zorgenkoetje

Gistermiddag was het eindelijk zover: Kompas Olga 978/Milka kalfde af. En zoals ik had verwacht, het was een stierkalfje. Helaas was het kalf dood. Hoe dat komt? Daar kom je vaak niet achter. Het was een lange dracht, de geboorte vlotte niet erg, het was een groot en zwaar kalf, de moeder kalfde voor het eerst: allemaal risicofactoren. Milka is helemaal van slag. Gisteravond lag ze te suffen in de afkalfstal, de ogen half dicht.Ook vanmorgen oogde ze nog niet fit. Ze heeft de ogen hol in haar kop staan. Ze herkauwt niet, ook een teken dat ze zich niet helemaal senang voelt. Ik heb haar hooi gegeven, daar nam ze een paar hapjes van.We zullen haar een paar dagen vertroetelen en kijken of we haar ‘aan de praat’ krijgen. Voor even is ze ons zorgenkoetje.

Leeftijdsgenoten

Ze zijn leeftijdsgenoten, Kompas Olga 977 en Kompas Olga 978 alias Milka.Ze liggen gezellig bij elkaar in de afkalfstal. Olga 977 heeft vijf dagen geleden gekalfd – ze kreeg een stierkalf. Het was voor haar een zware bevalling. Pinken en koeien die net hebben gekalfd, houden we een paar dagen in de afkalfstal – we komen ‘tig’ keer per dag langs de afkalfstal, zodat we ze in de gaten kunnen houden of alles goed met ze gaat. Doen we ze gelijk tussen de melkkoeien, dan hebben we ze minder goed onder controle. In de afkalfstal melken we pas gekalfde koeien met een mobiele melkmachine. Zo laten we pas gekalfde pinken=vaarzen wennen aan een melkmachine. Bij de een duurt de gewenning iets langer dan bij de ander. Zodra we het vertrouwd vinden en ze zich rustig laten melken, gaan ze naar de melkkoeien in de stal en worden ze gemolken door de melkrobot. Melken met de melkrobot vergt ook enige gewenningstijd.Milka heeft nog steeds niet gekalfd, ze is al anderhalve week overtijd. Ze zal wel een stierkalf krijgen – de draagtijd van een stierkalf (281 dagen) is gemiddeld iets langer dan van een vaarskalf (279 dagen).

Milka

Anderhalve week geleden vond er weer een kleine interne verhuizing plaats. Grote kalveren gingen naar de jongveestal aan de overkant van de weg,hoogdrachtige pinken kwamen mee terug.Een van deze pinken noemt buurvrouw1 de Milka-koe en dat klopt ook wel. De vader van Kompas Olga 978 is Vigor, een Brown Swiss: het ras/’merk’ van een Milka-koe.Kompas Olga 978/Milka is aan het eind van deze week uitgeteld en wie weet is haar kalf een Koetjesreep ;-).

Tweeling

Twee jaar geleden was onze koe Kompas Olga 929 tienermoeder: ze kalfde voor het eerst af op de leeftijd van 1 jaar en zeven maanden – normaal is 2 jaar tot 2 jaar en 3 maanden. We willen geen nakomelingen van haar, daarom is ze geïnsemineerd met een vleesras. meneer de boer verwachtte dat ze een tweeling kreeg, omdat ze de laatste tijd in conditie achteruit ging. En ja hoor, het zijn er twee – twee stiertjes.Kompas Olga 929 is zelf ook de ene helft van een tweeling. Een kalf zit in de moederbuik in een groot vlies met vruchtwater en ter bescherming zit er een tweede blaas voor de vaginaopening. Deze tweede blaas noem je de waterblaas. Bij een twee-eiige tweeling heb je twee vruchtvliezen en twee waterblazen. Normaal (in 90% van de gevallen) knapt de waterblaas als het geboorteproces begint. Bij onze koe was dat niet het geval. Het eerste kalf was geboren, het tweede kalf zat nog in de moederbuik en er waren twee waterblazen zichtbaar.De waterblazen hebben we doorgeprikt. Op onderstaande foto is het jongste kalf nog met de navelstreng aan de moeder verbonden.De navelstreng knapt spontaan. Het jongste kalf heeft nog geen goede zuigreflex en wil nog niet goed drinken. Soms moet je gewoon geduld hebben en de natuur haar gang laten gaan. Ik zal het hele geboorteproces een andere keer wel eens in beeld laten zien. Hoe vaak ik het ook al niet heb gezien, ik blijf het bijzonder vinden.

Niet mee eens!

Ze is hoogst verontwaardigd, ze is het er helemaal niet mee eens, onze koe Kompas Olga 961. En dat laat ze luidkeels weten!Ze mag bijna op zwangerschapsverlof, 24 september is ze uitgeteld. Onze melkkoeien gaan een week of zes tot acht op zwangerschapsverlof, in die periode worden ze niet gemolken en krijgen ze rust. Ze maken zich op voor de volgende lactatieperiode. Omdat we hoogproductieve koeien hebben, moet de melkproductie omlaag naar een liter of 10 per dag – liefst nog minder. We houden ze een week apart van de melkgevende koeien,ze krijgen een ander rantsoen, waar de melkproductie ook van omlaag gaat en ze mogen maar 1 x per dag door de melkrobot. De meeste koeien laten dit gelaten over zich heenkomen, zo niet Kompas Olga 961. Ze brult al sinds gistermorgen de boel bij elkaar.Ze weet van geen ophouden. Maar helaas voor haar, we trekken ons er niets van aan. Ze kan brullen tot ze een ons weegt 😉

Gewogen en te licht bevonden

In mei kregen we van een ki-organisatie bericht dat ze voor een klant belangstelling hadden voor een dracht van een van onze koeien. Als het een stiertje werd, moesten we dat laten weten. 19 juni kreeg onze koe Kompas Olga 951 een stiertje. Hij kreeg de naam Kompas Olgano en als bijnaam Waterbuffeltje 😉 .Kompas Olgano is genetisch onderzocht. Zijn genen zijn niet goed genoeg om het traject tot fokstier in te gaan – hij is gewogen en te licht bevonden. Wij hebben zelf al drie jonge stieren in opfok en hebben geen ruimte genoeg om ook Kompas Olgano tot dekstier op te fokken. Hij heeft ons bedrijf om die reden vorige week verlaten, hij is verhuisd naar een mesterij.

Hoe weet een ki-organisatie de gegevens van onze koeien? Er is een landelijke database waarin alle gegevens van runderen wordt bijgehouden. Ieder kalf krijgt bij de geboorte een uniek diernummer (het gele oormerk) dat is gekoppeld aan ons unieke bedrijfsnummer (UBN). Je kunt allerlei gegevens van een dier aan dit unieke diernummer koppelen: inseminatie (afstamming), melkproductie, verkoop naar een ander bedrijf, slacht. Zo weet je waar een dier zich bevindt, maar ook alles van de afstamming. KI-organisaties zijn geïnteresseerd in dieren met de hoogste genetische eigenschappen. Via deze database zijn zulke dieren op te sporen, en door een dier genetisch te testen, weten ze de daadwerkelijke genetische eigenschappen – toekomstige melkproductie, % vet en % eiwit in de melk, gezondheidskenmerken als celgetal en vruchtbaarheid, levensduur, uiterlijke kenmerken (exterieur) – deze genetische eigenschappen zijn ook te traceren in de genen van stieren. Zo sporen ki-organisaties toekomstige fokstieren op.

Last van de warmte

In de loop van de middag kregen de koeien last van de warmte. De wind en ventilatoren zorgden niet meer voor voldoende verkoeling. Ze stonden voor de deur om ook maar iets wind op te vangenof in de ligbox.Door te staan vergroten ze hun lichaamsoppervlak, en daarmee hopen ze warmte kwijt te raken. De verhoogde hartslag zorgt voor een pompende beweging. Je ziet aan hun gedrag dat ze het zwaar hebben.Rond 19 uur koelde het gelukkig iets af. Dat was direct aan de koeien te merken. Ze gingen meer liggen, uitrusten van de hitte.Er stond geen koe meer voor de deur.Ze werden weer rustig. Het kwam vandaag niet voor, maar al we zien dat een koe het te zwaar heeft en met de tong uit de bek staat te hijgen, dan krijgt zo’n koe met de waterslang met sproeier een koude douche om af te koelen. We hebben nog een paar warme dagen voor de boeg, niet fijn voor de koeien.

Voorkomen hittestress

Via verschillende kanalen krijg ik vragen of onze koeien ook last hebben van de warmte. Nee, koeien houden helemaal niet van zomerse temperaturen. We hebben alle deuren in de stallen losgezet, de ventilatoren draaien op volle toeren. Ventilatoren zorgen voor luchtverplaatsing, en daardoor voor verkoeling. Gelukkig waait het momenteel op het platteland, ook dat zorgt voor luchtverplaatsing in de stallen.We zorgen ervoor dat koeien goed blijven eten en drinken. We houden ze extra goed in de gaten en zijn alert op hittestress.Een koe met hittestress kan haar warmte niet kwijt. Ze gaat sneller ademhalen en hijgen, ze voelt zich niet lekker. Als je koeien weidt, kun je ze op dit moment beter ’s nachts weiden en overdag in de stal houden.

Daarnaast zorgen we dat de ligplaatsen goed schoon en droog zijn, want hoge temperaturen en vocht zijn ideale omstandigheden voor een explosie aan bacteriën. Sommige bacteriën kunnen weer uierontsteking veroorzaken. We lopen momenteel extra controlerondes door de stal om mogelijke problemen voor te zijn.

Waterbuffeltje

Gisteren vierden we de 88ste verjaardag van mijn moeder. Toen we ’s avonds thuiskwamen en de kalveren wilden voeren, ontbrak er een kalf… . Z’n hokje was leeg en hij was nergens te vinden. ‘Kijk eens in de sloot’, zei ik tegen meneer de boer. En jawel hoor, daar stond het stierkalfje, bibberend in de sloot. Hij was z’n hokje uitgekropen en uiteindelijk in de sloot beland. Gelukkig is het geen diepe sloot. Het talud van deze sloot is veel te steil en te hoog voor zo’n klein kalfje om er zelf uit te klimmen. Met behulp van een touw trokken we hem op het droge. Ik heb hem een kalverdekje opgedaan, en vanmorgen was hij weer aardig monter. meneer de boer noem hem nu Waterbuffeltje 🙂Het stiertje is vrijdag geboren. Een organisatie heeft belangstelling voor dit stiertje, omdat hij een goede afstamming heeft. Daarom mag ook dit stiertje blijven. Hij krijgt de naam Kompas Olgano. Het is een samenvoeging van de naam van de moeder en de vader. De moeder is Kompas Olga 951 en de vader is de stier Nano P. Wat betekent de letter P achter een stierennaam? De P staat voor het Engelse woord ‘polled’ = hoornloos; er zijn hoornloze runderrassen. Een enkele P wil zeggen dat de stier heterozygoot hoornloos is. Homozygoot hoornloze stieren zijn te herkennen aan de aanduiding PP achter de naam. Kompas Olgano lijkt ook hoornloos – hij wordt genetisch onderzocht. Wellicht krijgt hij ook de letter P achter z’n naam – Kompas Olgano P. Binnenkort zullen we het weten.

Op de uitkijk

Kompas Olga 759, momenteel is ze onze op een na oudste koe (1 oktober wordt ze 10 jaar) en maandag heeft ze voor de achtste keer gekalfd. Af en toe komt ze op mijn weblog voorbij. Ieder jaar houden we een paar stiertjes aan uit onze betere koeien, die verkopen we als ze oud genoeg zijn als dekstier. Kompas Olga 759 kreeg deze keer een stierkalfje, ze krijgt altijd goede nakomelingen, daarom mag dit kalfje blijven. Hij krijgt de naam Kompas Werner – we vernoemen de stiertjes meestal naar stagiairs ;-). Ze verblijft momenteel nog in de afkalfstal, zodat we haar goed in de gaten kunnen houden. Omgekeerd houdt ze ons ook in de gaten.Ze volgt nauwlettend alle bewegingen en geluiden met haar ogen en haar oren.Ze is een sterke en attente oude lieve koe.

Rust

meneer de boer was eerder deze week op pad en hij had een camera mee. Onderweg kwam hij elders in Drenthe deze kudde roodbonte koeien tegen.De koeien lagen te rusten en genoten van de lentezon. Altijd een mooi gezicht zo’n rustende groep koeien.

Mengelmoesje

Kompas Olga 972 meldt: “Met grote vreugde deel ik jullie mee dat ik vanmorgen een kalfje heb gekregen. Het is een vaarskalfje en ik noem haar Mengelmoesje!”

Gisteravond ging Kompas Olga 972 naar de kraamafdeling. Vanmorgen om kwart voor acht is ze bevallen. Zes dagen geleden was ze uitgerekend. Omdat de draagtijd van een stiertje gemiddeld iets langer is dan van een vaarskalfje, gingen we er vanuit dat ze een stiertje kreeg. Maar hoera, het is een vaarskalfje! Dit is ze, ons Mengelmoesje.Ik was heel benieuwd naar haar kleur. Haar moeder is een kruising tussen een roodbonte Holsteinmoeder en een Brown Swissvader (v: Vigor) en heeft de uiterlijke kenmerken van een Brown Swiss – grijsbruine vacht, zwarte snuit en een witte ring rond de snuit, een donker tong, zwarte klauwen en een zwarte pluim aan de staart. De vader van Mengelmoesje is de Zweeds roodbonte stier Cigar en Cigar is egaal bruinrood van kleur. Op de foto is Mengelmoesje net geboren en is ze nog nat van het vruchtwater, daardoor lijkt ze donkerrood. Inmiddels is ze opgedroogd. Ze is egaal roodbruin van kleur, net als haar vader. Ze heeft een zwarte snuit en zwarte klauwen, en twee witte vlekken onder haar buik: van alle rassen wat, een echt mengelmoesje :-).

Sociale media

Een goed imago begint bij jezelf, zo luidt de kop van een artikel in de nieuwste uitgave van het vakblad De Boerin. Het is een artikel over het actief zijn op sociale media – facebook, twitter etc.. Actief zijn op deze media kan natuurlijk voor de agrarische sector geen kwaad: er wordt – door buitenstaanders – genoeg geroeptoeterd over de sector. Heb je niets met sociale media? Er dan ook maar niet aan beginnen, je moet het zelf wel leuk vinden! De buitenwereld laten zien wat er op een melkveehouderij allemaal gebeurt, dat was voor mij ooit de insteek om een weblog te beginnen. Inmiddels heb ik ook veel lezers uit de sector zelf, maar dat is niet zozeer de ‘doelgroep’ waar ik voor schrijf. Ik vind het heel bijzonder dat op een van de illustraties bij dit tijdschriftartikel de kop van mijn weblog is te zien, met net een stukje van het blog Kruisling. Laat jij je omgeving ook wel eens zien dat je hart hebt voor je dieren?, is een vraag bij dit artikel. Mijn antwoord is: ja, dat laat ik via dit weblog zien.Onze hoogdrachtige kruislingpink Kompas Olga 972 heeft nog niet gekalfd, ze is al een paar dagen uitgeteld. De kans dat ze een stierkalf krijgt, wordt steeds groter – de draagtijd van een stiertje is gemiddeld langer dan van een vaarskalfje. Ik blijf nog een klein beetje hoop houden op een vrouwelijk mengelmoesje (100% Zweeds roodbont x 50% Brown Swiss). Om nog even terug te komen op de kopfoto van mijn weblog: een paar maanden geleden kwam ik heel toevallig dit schilderij tegen. Niet te missen, mijn weblogkopfoto!

De broertjes Bree

Vorige week is onze koe Kompas Jennie 852 bevallen. Ze kreeg een tweeling, twee stiertjes.Ooit was ze schildersmodel voor Tinka, zij noemde haar Ladyshave. Het schilderij is verkocht, de nieuwe eigenaren noemen haar Bree. Ik noem de tweeling daarom de broertjes Bree. En dit zijn ze, – de oudste – broertje Bree 1:en de jongste: broertje Bree 2.Het zijn twee witkopkalfjes en ze lusten graag melk: het zijn twee flinke zuipschuitjes :-).

Koekeloeren

“Hé, zie je dat?”, zegt de ene koe tegen de andere.“We kunnen naar buiten kijken!”Eindelijk kunnen de stalgordijnen naar beneden en kan frisse lentelucht de stal in.Voor de openingen hangt vogelgaas, om vogels – spreeuwen!!! – buiten de stal te houden. Voor de achterwand is ook betongaas gespijkerd, omdat anders de koeien het vogelgaas eruit slopen, want slopers zijn het 🙂 !  Even later staan meer koeien naar buiten te koekeloeren. Ze ruiken de lente.

Roodkopje en Gitzwartje

Weten jullie het nog: vijf maanden geleden kregen we een vaarskalfje – uit een witkopkoe – met een knalrood kopje. Ik schreef er een blog over: Ze is, ze is van mij!Poseren voor een foto, daar had ze vanmorgen niet veel zin in. Dit is ze nu – Kompas Retty 1026 -, en geen vlekje aan haar kop:Gisteravond is haar halfzusje geboren – ze hebben dezelfde vader.Vanmorgen was ze opgedroogd en kijk: zij heeft een gitzwart kopje, ook geen vlek te bekennen!De egale kopkleur moeten ze wel bijna van hun vader hebben geërfd. De vader is de stier Colorado. Ik noem ze vanaf nu Roodkopje en Gitzwartje en dat klinkt als een mooi sprookje.

Bezoek

De winter is voor boeren de periode bij uitstek voor vergaderingen, cursussen en excursies. Vandaag kregen wij fokstudieclub Tubbergen op bezoek. Een excursie ontvangen kost enige voorbereiding. Het is ook een stok achter de deur om alles eens op te ruimen en aan te vegen ;-). Vanmorgen zijn we extra vroeg opgestaan. meneer de boer heeft vier koeien een wasbeurt gegeven. Dit is een van de vier: Kompas Olga 933 (vader: Fidelity).Precies om 10 uur waren ze er, de koffie stond klaar.meneer de boer begon met een inleiding bij de – schone – koeien in het strohok, dat is altijd een mooie binnenkomer.Hij legde in grote lijnen onze bedrijfsvoering uit. Excursies die bij ons komen, komen altijd voor de koeien. Na de inleiding gingen we dan ook de stallen in: koeien kijken.Zo kreeg deze groep enthousiaste melkveehouders uit Twente een globale indruk van onze koeien. Daarna moesten ze weer verder. Ze gingen eten in het dorp en vervolgens naar het volgende excursiebedrijf in de provincie Groningen. Extra leuk was dat een van de veehouders uit deze groep een van onze eerste stagiaires was. Twentenaren zijn Bourgondiërs: we kregen een enorme mand met lekkere producten, bijna niet te tillen zo zwaar. Fokstudieclub Tubbergen: bedankt voor jullie bezoek!

Kruisling

Dit is onze pink Kompas Olga 972.Ze is een kruisling: haar moeder is een 100% roodbonte Holstein – Kompas Olga 820, haar vader is Vigor en hij is 100% Brown Swiss. Zoals je ziet is de roodbonte kleur verdwenen. Kompas Olga 972 heeft een egale grijsbruine vacht. Andere uiterlijke kenmerken van een Brown Swiss zijn een zwarte snuit en een witte ring rond de snuit, een donker tong, zwarte klauwen en een zwarte pluim aan de staart. Kompas Olga 972 is onze eerste vrouwelijke kruisling met Brown Swiss. Ze is drachtig van de Zweeds roodbonte stier Cigar. Over een maand moet ze kalven en ik ben heel benieuwd naar de kleur van haar kalf. Ik noem hem of haar alvast Mengelmoesje ;-).